Sấy khô là một trong những quá trình quan trọng trong công nghiệp chế biến và bảo quản, đặc biệt đối với thực phẩm, nông sản, dược liệu, và các vật liệu công nghiệp khác. Quá trình sấy khô không chỉ giúp giảm độ ẩm, kéo dài thời gian bảo quản mà còn giữ nguyên các đặc tính quan trọng của sản phẩm như màu sắc, mùi vị và giá trị dinh dưỡng.
Tuy nhiên, hiệu quả của quá trình sấy khô không chỉ phụ thuộc vào công nghệ hay thiết bị, mà còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác nhau. Vậy những yếu tố nào quyết định đến sự thành công của quá trình sấy khô vật liệu? Câu trả lời sẽ được làm rõ qua nội dung dưới đây.
MỤC LỤC
Quá trình sấy khô vật liệu diễn ra khi nào?
Quá trình sấy khô chỉ diễn ra nếu vật liệu ướt chứa nhiều độ ẩm hơn giá trị cân bằng đối với môi trường của nó. Cơ chế chuyển động của độ ẩm thường phức tạp, hầu hết các vật liệu được cấu tạo từ các thành phần như các hạt và sợi, nước sẽ được giữ lại trong các khe hở. Số lượng và bản chất của các khoảng trống bên trong chi phối lượng ẩm được giữ lại và mức độ liên kết với chất rắn. Nếu các lỗ hở tạo thành một mạng lưới mao dẫn,mao quản xốp.
Vật liệu xốp mao quản có thể không hút ẩm, nghĩa là hơi ẩm được giữ trong vật liệu tạo ra áp suất hơi đầy đủ của nó. Đây là một trường hợp hạn chế được tìm thấy trong một số tập hợp khoáng chất thô, không xốp. Độ ẩm chỉ đơn giản là bị giữ lại giữa các hạt. Khi không gian giữa các hạt trở nên hạn chế hơn, áp suất hơi được hạ xuống.
Những yếu tồ nào ảnh hưởng đến quá trình sấy khô?
1. Cấu trúc và tính chất vật liệu
Như phân tích ở trên, yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến quá trình sấy khô chính là yếu tố về cấu trúc vật liệu sấy. Cấu trúc vật liệu ảnh hưởng đến tính hút ẩm, dẫn ẩm khi quá trình sấy diễn ra. Vật liệu có thể không chỉ đơn giản là xốp mao quản mà được cấu tạo bởi sự sắp xếp phức tạp của các mao quản, mạch và tế bào, như đã thấy ở các vật liệu có nguồn gốc thực vật. Một số trong số này có thể được mô tả là cả dạng xốp mao quản và dạng keo, được cấu tạo từ chất nền keo về bản chất nhưng phát triển cấu trúc lỗ khi làm khô.
Bùn keo của các hạt vô cơ bị mất thể tích khi hơi ẩm bị đẩy ra ngoài cho đến khi khối đông kết lại. Ngược lại, vật liệu keo có nguồn gốc sinh học không co lại cho đến khi hơi ẩm ngưng tụ trong các khoảng gian bào được làm trống. Điều kiện này được gọi là điểm bão hòa sợi trong quá trình làm khô vật liệu gỗ. Sau đó, khi độ ẩm của tế bào bị đẩy ra ngoài, các chất sẽ co lại khi các tế bào co lại.
2. Kích thước vật liệu
Kích thước càng nhỏ khả năng ẩm di chuyển ra bền mặt càng nhanh, vật liệu dễ dàng hấp thụ nhiệt và trao đổi ẩm với tác nhân sấy. Điều này lý giải vì sao sấy các dạng vật liệu bột thời gian diễn ra có thể vài phút đã khô trong khi sấy vật liệu lớn hơn có thể mất vài giờ hoặc thậm chí vài ngày. Yếu tố về kích thước sẽ ảnh hưởng đến phương án sấy có thể sấy liên tục hay theo mẻ.
3. Nhiệt độ sản phẩm sấy
Khi vật liệu được cấp nhiệt, độ ẩm trong vật liệu nhân được năng lượng cao, các phân tử sẽ chuyển động nhanh và mạnh hơn. Quá trình di chuyển này càng nhanh thì ẩm càng dễ dàng đi từ tâm ra ngoài bệ mặt vật liệu giúp sản phẩm khô nhanh hơn. Như vậy trong ngành sấy, để làm khô nhanh vật liệu ngoài yếu tố cấu trúc và kích thước đã cố định thì yếu tố nhiệt độ sẽ được lựa chọn để giúp quá trình sấy diễn ra nhanh hơn.
Tuy nhiên, không phải vật liệu nào cũng có thể tăng nhiệt độ lên cao để sấy, nhiệt độ sẽ được lựa chọn phù hợp tùy thuộc vào khả năng chịu đựng và yêu cầu về chất lượng sản phẩm.
Trong khi nhiệt có thể được sử dụng để đẩy hơi ẩm ra khỏi chất ẩm ướt, hơi ẩm có thể được tách ra khỏi vật liệu chủ của nó bằng tác động của các việc chênh lệch áp suất. Chúng ta sẽ tìm hiểu cụ thể những quá trình nào làm mất nước nhưng không được xem là sấy ở bài viết sau. Xem bài viết Có quá trình nào làm mất nước mà không được gọi là sấy?
4. Độ ẩm không khí sấy
Như chúng ta đã biết, sấy là quá trình làm mất nước của sản phẩm và nước này đi vào trong không khí hay còn gọi là tác nhân sấy. Nếu độ ẩm trong tác nhân sấy cao sẽ làm cho ẩm từ bề mặt vật liệu khó bay vào trong không khí được và ngược lại độ ẩm không khí thấp, em sẽ dễ dàng di chuyển vào. Để hiểu rõ hơn chúng ta có thể thông qua một ví dụ đơn giản là chiếc xe buýt đến trạm đón.
Xe buýt là khối không khí sấy và số lượng khách đang có trên xe là độ ẩm của khối không khí đó. Khi xe buýt đến trạm đón, số lượng có thể lên xe được được xem là lượng ẩm có thể hóa hơn vào trong khối không khí. Nếu dưới trạm có 30 người mà trên xe chỉ còn 10 chỗ trống thì chỉ có được 10 thành phẩm ẩm đi vào trong tác nhân sấy nhưng ngược lại, cả xe buýt đang có hơn 30 ghế trống thì tất cả hành khách sẽ nhanh chóng được lên xe buýt và bề mặt vật liệu sẽ có chỗ dành cho ẩm đang đi từ tâm ra.
5. Áp suất môi trường sấy
Áp suất là một trong những thông số liên quan đến quá trình chuyển pha của nước, áp suất càng thấp nhiệt độ chuyển pha càng thấp nghĩa là khả năng thoát ẩm càng dễ dàng. Áp suất cũng đại diện cho khối lượng vật chất có thể chứa được trong không gian mà ẩm chuẩn bị đi vào. Tóm lại, áp suất thấp thì quá trình sấy diễn ra nhanh hơn.
Liên hệ báo giá và tư vấn về kỹ thuật sấy
Đối với các cơ sở chế biến và sản xuất thực phẩm, máy sấy SUNSAY không chỉ là thiết bị sấy mà còn là giải pháp toàn diện để nâng cao giá trị sản phẩm. Thiết bị giúp doanh nghiệp tạo ra sản phẩm sấy chất lượng cao, đáp ứng thị hiếu của thị trường tiêu dùng hiện đại và xuất khẩu, đồng thời tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm chi phí.
Với tất cả những lợi ích vượt trội này, máy sấy SUNSAY không chỉ giúp bảo quản thực phẩm mà còn nâng tầm giá trị sản phẩm, phù hợp với nhu cầu đa dạng từ quy mô gia đình đến các doanh nghiệp chế biến thực phẩm lớn.
Để được tư vấn chi tiết, hãy truy cập website: kynghexanh.com hoặc liên hệ ngay số Hotline (Zalo): 0935.995.035 hoặc qua số tổng đài: 094.110.8888 để được hỗ trợ.